Cinsel ilişkide acı ve yanma ilk cinsel ilişkiden itibaren olabileceği gibi, daha sonradan ortaya çıkmış da olabilir.
Cinsel ilişkide yanma ve acı sorunu kişilerin cinsel hayatlarını olumsuz yönde etkileyen durumlardır. Tıpta “disparoni” olarak da bilinen cinsel ilişkide ağrı, acı, yanma, batma gibi hoşnutsuzluklar pek çoğu kez rahat bir şekilde tedavi edilebilmekle birlikte, çoğu hasta bu durumların çözümünün olduğundan habersizdir. Bu bölümde cinsel ilişkide yanma ve acı konusu ele alınmaktadır.
Cinsel ilişkide acı ve yanma ilk cinsel ilişkiden itibaren olabileceği gibi, daha sonradan ortaya çıkmış da olabilir. İlişkinin özellikle ilk safhasında, penisin vajina içine girişi anında yanma, batma ve acı ile karakterize bir durumdur. Bazen cinsel ilişkide kanama da izlenebilmektedir.
Cinsel ilişkide acı ve yanma sebepleri arasında:
Kullanılan doğum kontrol hapları gibi bazı ilaçlar da vajina girişinde hassasiyete neden olabilmektedir.
Cinsel ilişki sırasında ağrı, yanma, acı sorunu yaşayan hastaların öncelikle bir jinekolojik muayeneden geçmeleri şarttır. Yapılan jinekolojik muayene sonucunda çoğu zaman tanı konulabilmektedir. Ancak bazı durumlarda, özellikle enfeksiyon ile ilgili bulgular varsa vajinal kültür - antibiogram testi, smear testi ve tam idrar tetkiki yapılabilmektedir.
Kasık bölgesinde ağrı şikayeti de olan hastalarda vajinal ultrason, bakire olanlarda ise karından ultrason tetkiki de yapılabilmektedir. Bazı cilt hastalıklarından şüphelenildiğinde ise “biyopsi” yapılarak, yani küçük bir cilt dokusu çıkarılarak yapılan patolojik değerlendirme ile kesin tanı konulabilmektedir.
Cinsel ilişkide yanma ve acı yapan enfeksiyonların başında vajinal mantar enfeksiyonları ilk sıradadır. Candida albicans ve candida glabrata en sık mantar enfeksiyonlarıdır. Candida enfeksiyonları cinsel ilişkide acı ve yanma haricinde idrar yaparken yanma, vajinal akıntı, kaşıntı, dudaklarda şişme gibi şikayetler de yapabilmektedir.
Mantara bağlı vajinal akıntılar peynir veya sütün kaymağı gibi yoğun kıvamlıdır. Bazı kişilerde ise hiçbir akıntı ve kaşıntı olmaksızın ileri düzeyde vajinal mantar olabilir, yani enfeksiyon tamamen gizli (asemptomatik) olabilir. Bu yüzden rutin jinekolojik muayeneler önemlidir.
Cinsel ilişkide yanma ve acı şikayetleri yapan diğer enfeksiyonlar arasında bateriyel vaginosis (gardnerella enfeksiyonu),trikomonas, genital herpes, klamidya, üroplasma, frengi ve HPV enfeksiyonları gibi cinsel yolla bulaşıcı hastalıklar da bulunmaktadır.
Vajinanın giriş bölgesi olarak da bilinen “vulvar vestibulum” yangısal süreçlere bağlı olarak, bazı kişilerde aşırı düzeyde ağrılı, acılı olabilir. Ağrı, acı sürekli devam edebileceği gibi, yalnızca dokunmakla da ortaya çıkabilmektedir. Yalnızca mekanik etki ile bu bölgede aşırı ağrı hissedilmesi “provoke vestibulodini”, mekanik etki olmaksızın ağrının sürekli devam etmesi ise “non-provoke vestibulodini” olarak isimlendirilmektedir.
Vulvar vestibulitis jinekolojik muayenede vajina bölgesine pamuk uçlu çubuk ile dokunulması sırasında hastanın aşırı ağrı hissetmesi ile tanı almaktadır. Benzer durum cinsel ilişki sırasında da yaşanmaktadır. Hastalar eşleri ile cinsel ilişki sırasında yaşadıkları bu hissi “açık yaraya tuz sürmek” şeklinde tarif etmektedirler. Cinsel ilişki sırasında aşırı yanma ve acı, bazen de kanama vardır. Bu durum ilişkiden sonra da belli süre devam edebilmektedir.
Vulva vestibulit tanısı için yapılan “Pamuk uçlu test”.
Vulvar vestibulitis bazen vajinismus problemi ile karıştırılabilmektedir. Ayırıcı tanı deneyim gerektirir. Günümüzde vulvar vestibulitis probleminin tedavisi mümkündür.
Cinsel ilişkide yanma ve kanama özellikle cilt dokusunun hassasiyetine ve tahriş olmasına bağlıdır. Islanmanın azlığı derinin tahriş olmasına, buna bağlı küçük yırtıklara ve kanamaya yol açabilmektedir. İlişki sırasında veya sonrasında rahim ağzından gelen kanamalarda ise detaylı değerlendirmeler (ultrason, smear testi gibi) şarttır.
Liken skleroz oto-immün özellikle gösteren bir deri hastalığıdır. “Atrofik vulvar distrofi” olarak da bilinir. Dış genital bölge derisinde incelme, idrar yaparken yanma, pantolon giyerken sürtünmeye bağlı tahriş hissi, cinsel ilişkide yanma ve acı, ilişkiye girememe, cinsel ilişkide acıya bağlı kuruluk hissi, geceleri uyutmayan kaşıntılar, gün içinde o bölgede yanma ve ağrı gibi şikayetler ile kendisini gösterir.
Liken skleroz hastalarında aşırı incelmeye bağlı olarak cilt hassaslaşmıştır. Zaman içinde genital bölgedeki yapışıklıklara bağlı olarak dudaklarda silikleşme, klitorisin gömülü hale gelmesi, perine bölümünde yapışma izlenebilmektedir. “Labial füzyon” olarak adlandırılan yapışıklıklar vulvar mimaride kalıcı deformasyonlara yol açabilir.
Liken skleroz hastalığının tedavisinde günümüzde cerrahi yöntemler (yapışıklıkların açılması),lazer ve radyofrekans gibi enerji bazlı işlemler, PRP ve kök hücre tedavileri gibi rejeneratif (doku yenileyici) tedaviler adeta çığır açmıştır.
Cinsel ilişkide yanma, batma ve acı gibi problemler tedavi edilmezse zamanla cinsel uyarılma problemlerine, buna bağlı olarak vajinal kuruluğa, ilişki sırasında acıya bağlı olarak istem dışı kasılmalara, cinsel ilişki sıklığının gittikçe azalmasına bağlı olarak da cinsel isteksizlik problemlerine yol açabilmektedir. Zaman içerisinde evlilik problemleri baş gösterebilir. Bu nedenle erken dönemde tedavi önemlidir.
Tedavilerde pek çok hekim tarafından verilen kayganlaştırıcı ve uyuşturucu kremler çoğu zaman kesin çözüm üretmez. Sorun kökten giderilmelidir. Cinsel ilişkide yanma ve acı tedavisi tamamen nedene yöneliktir. Yani öncelikle yapılacak bir jinekolojik değerlendirme ile tanı konulacak, daha sonrasında da o tanıya yönelik tedaviye geçilecektir.
En iyi şekilde çözüm alınabilmesi için tedaviyi yapan hekimin bilgi ve tecrübesi son derece önemlidir. Bu alanda çalışan jinekolog hekimlerin seksoloji konusunda da yeterli düzeyde bilgi sahibi olmaları avantaj sağlamaktadır.
Vajinismus TedavisiCinselliği Ertelemeyin! Özğürleşin
VAJİNİSMUS TEDAVİSİ
