Vajinismus vajinal kasların istemsiz kasılmaları sonucunda cinsel ilişkinin olamaması veya oldukça ağrılı olmasını tarif eden bir cinsel birleşme sorunudur.
‘Vajinismus nedir’ sorusunu cevaplamadan önce vajina ile ilgili detaylı bilgiler verelim. Kadınlarda cinsel ilişkinin gerçekleştiği anatomik bölge "vajina" (vagina, vajen) olarak tanımlanır.
Vajina, cinsel ilişkinin gerçekleştiği kanal olmasının yanı sıra kadınlarda aynı zamanda doğum kanalı, adet kanalı ve idrar kanalının geçtiği kanaldır. Diğer taraftan vajinal kanalın tıpkı bir akordeon veya körük gibi esneme özelliği vardır. 8-9 cm'lik vajinal kanal kadınlarda uzama ve esneme özellikleri sayesinde 16-18 cm'ye kadar uzayabilmekte ve 10 cm’ye kadar genişleyebilmektedir. Bu durum hem vajinal doğumda hem de cinsel ilişkide yararlar sağlamaktadır.
Vajinismus vajinal kasların istemsiz kasılmaları sonucunda cinsel ilişkinin olamaması veya oldukça ağrılı olmasını tarif eden bir cinsel birleşme sorunudur.
Bilinçaltına yerleşmiş bir takım korkular ve yanlış cinsel bilgilendirilmeler sonucunda vajinal kanalın 1/3 dış kısmındaki pelvik kaslar, vücudun adeta "kendini koruma mekanizması" sonucunda istem dışı olarak (yani kişinin kendi kontrolü dışında) kasılır. Böylece cinsel birleşme yani "penetrasyon" olanaksız hale gelir. Bu pelvik kaslar içinde en çok bilineni Pubococcygeus (PC, pubokoksigeus) kasıdır.
Vajinismus sorununu tarif eden hastalar başta pubokoksigeus kası (PC) olmak üzere cinsel birleşme anında pelvik kaslarını aşırı düzeyde kontrol dışı kasmaktadırlar. Erkek eşlerin tarifi ile vajinal kanal adeta “etten bir duvara" dönüşmektedir. Hatta hastaların bir kısmı problemlerinin tanımını yaparken vajinalarının kapalı olduğunu veya vajina girişlerinde bir kemik olduğunu düşündüklerini ifade etmektedirler.
Sağlık kişinin fiziksel, ruhsal ve cinsel açıdan tam bir iyilik hali içerisinde olması olarak tanımlanmaktadır. Hastalık ise sağlığın yerinde olmaması durumudur. Hastaların psikolojilerini ve sosyal yaşantılarını etkileyen vajinismus da önemli bir cinsel sağlık sorunudur.
Vajinismus ve disparoni (ağrılı cinsel ilişki) Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından DSM-5 tanı kriterleri içerisinde Kadın Cinsel Fonksiyon Bozuklukları sınıflandırılmasında Genital Pelvik Ağrı ve Penetrasyon Bozukluğu bölümünde yer almıştır.
Vajinismus yalnızca bizim gibi Müslüman veya kapalı - tutucu çevrelerde değil, bütün dünyada sık olarak rastlanılan bir problemdir. Ancak bizdeki görülme sıklığı Batılı ülkelere göre ortalama 10 kat fazladır.
Vajinismus problemine sahip kadınlar, kasılmaları yalnızca vajinal girişte değil, aynı anda karın, bel, sırt, bacak gibi vücudun pek çok bölgesinde tarif etmektedirler. Bu nedenle de çiftlerin ilişki denemeleri sonrasında kişiler bu bölgelerinde yaygın kas ağrıları hissedebilmektedir. Bu durum biraz da vajinismusun derecesi ile ilişkilidir.
Vajinismus durumunda vajinaya herhangi bir şeyin girmesi mümkün değildir ve her türlü girişim çabası da son derece rahatsızlık vericidir, hatta imkânsızdır. Diğer bir deyişle vajina içerisine herhangi bir yabancı cismi almada sorun yaşamak da vajinismus belirtileri arasındadır.
PC kasında istemsiz kasılma şeklinde kendini gösteren bu vajinal refleks - sadece cinsel ilişki esnasında değil - kadının jinekolojik muayenesi sırasında, tampon kullanımı durumunda ya da parmağın vajinaya sokulması gibi vajinaya herhangi bir girişim içeren durumlarda da ortaya çıkabilmektedir.
Son derece mutlu bir şekilde birbirini seven, belki de cinsellik harici hiçbir problem yaşamayan çiftlerde her şey yolunda giderken, hatta son derece güzel ve keyifli sevişmeleri olurken, ilişkinin birleşme boyutunda adeta "panik atak benzeri bir durum" gelişir. Kadın kendisini birden kasar, bacaklarını kapatır, eşini iter, kendisini de geriye çeker. Vajinadaki ıslanmada azalır, kuruluğa dönüşür.
Vajinismusta ortaya çıkan bu panik durum bilinçaltındaki yanlış bilgiler ve önyargılara bağlıdır. Sanki bir el beyindeki bir düğmeye basmış ve sistemi kilitlemiştir.
Bu panik atak benzeri durumda kalp atışının hızlanması, nefes nefese kalma, korku ve heyecan sonrası kadın kendini olabildiğince sıkar, kasar ve bu şekilde penisin içeriye girmesi mümkün olamaz. Bu durumda bazen ağrı da olabilir, bazen ise yalnızca korku vardır. Sonrasında da ilişkinin devamını istemeyen kadın bacaklarını sıkıca kapatır ve eşini iterek reddeder, ilişkiyi sonlandırır.
Eşinize güvenip onu severek güzel anları ortak paylaşımlarınızla keyifli ve kaliteli bir şekilde yaşayabilirsiniz. Cinsel ilişki sırasında da uyum içinde ve mutlu bir birlikteliğiniz olabilir. Ama cinsel ilişkinin birleşmeye dönüşmesi durumunda ani olarak kasılan vajinanız sanki o bölge tamamen kapalıymış, sanki penis içeri girerken duvara çarpıyormuş hislerini yaratabilir, bazen de kasılma ile birlikte canınız acıyabilir.
Bazen ise önceden var olan ağrı beklentiniz gerçekte olmayan ağrıları hissetmenize sebebiyet verebilir. İlişki sırasında ağrı beklentilerinin artması kişinin kasılmasına, kişinin kasılması ise gerçekten daha fazla ağrı hissetmesine sebebiyet vererek bir kısır döngü oluşturur. Bazen ilişkide gerçekten hissedilen bir ağrı, acı da vardır.
Hâlbuki dünyanın en keyifli işlevlerinden birisi olarak kabul edilen cinsel ilişki sırasında aslında ıstırap ve acı yoktur; cinsellik içinde haz ve keyif barındırmalıdır. Zaten cinsel ilişkinin en önemli amacı da haz almak, mutlu olmak, rahatlamak değil midir?
Vajinismus problemi olan kadınlarda, vücut ve zihin asla cinsel ilişkiye yönelik ortak ve pozitif bir deneyime sahip değildir. Kadınlardaki bu olumsuz cinsel mesajlar çok çeşitlidir ve bu mesajlar vajinadaki kasların (özellikle de PC kasının) istemsiz (refleks) bir tepki ile kasılmasını tetiklemektedir.
Kasılmalar ve ağrı beklentileri sonucunda cinsel ilişki imkânsız ve bazen de oldukça ağrılı bir hale gelebilir. İşte oluşan bu ağrı, vajen (vajina) kasının “hafızasına yerleşerek” her türlü girişimde kasılmasına neden olmakta, zamanla artan kaygı ve korkular ile daha da büyüyerek beslenmektedir.
Diğer taraftan her türlü ağrılı girişim de bu hafızanın güçlenmesine neden olmaktadır. Bu durum tam olarak yerleştiğinde her ne kadar kadın eşimle cinsel ilişkiye girmeyi arzuluyorum dese de, denenen her ilişki sonrasında erkek kendini bir duvara çarpmış, kadın ise kendi bedenindeki kontrolü tamamen kaybetmiş gibi hissetmektedir.
Sahip olunan sorun zaman içinde bir cinsel problem halinden öte bir "aile problemine" dönüşebilir ve çığ gibi büyüyerek daha önceden tahmin bile edilemeyen çok farklı sorunlara yol açabilir. O yüzden bir an önce profesyonel destek almak önemlidir.
Vajina, diğer organlarımız gibi kendine göre fonksiyonları olan "sıradan bir organ", bir geçiş bölgesidir aslında. Vajina çevresindeki güçlü PC kası ise hem üreme sisteminin hem de üriner (işeme) sistemin işlevinde anahtar bir rol oynamaktadır.
Normalde bir kadın idrarı geldiğinde tuvalete giderken PC kasını kasar, idrarını yaparken de gevşetir. Yani PC kası kişinin kendi isteminde çalışan bir kastır. Ancak vajinismus hastalarında cinsel ilişki sırasında bu kontrol kaybedilmektedir. Yani normalde kendi idrarını tutabilen bir kişi cinsel ilişki sırasında bu bölgedeki kaslarına söz dinletememektedir.
Kendi başına buyruk olarak çalışan bu kas, dışarıdan gelen her türlü girişimi (jinekolojik muayene, vajinal tampon gibi) ve cinsel ilişki sırasında penisi tehdit olarak gördüğü için ilişki esnasında kontrolü reddetmekte, istem dışı kasılmaktadır.
Vajinismus probleminde cinsel ilişki sırasında PC kası, bilinçli bir düşünce olmaksızın istemsiz olarak çalışarak vajen girişini kapatmaktadır. Böylece ilişkiler başarısızlıkla sonuçlanmaktadır.
Başka bir tanıma göre de vajinismus bir "erteleme-kaçınma hastalığı" dır. Tayin olma, kariyer, okul, iş yoğunluğu gibi daha sayılabilecek pek çok değişik bahanelerle tedavilerini sürekli erteleyerek gereksiz şekilde kaçınan hastalar birkaç seanslık basit bir tedavi programından sonra olumlu sonucu görürler ve kendilerine hep aynı soruyu sorarlar: Acaba niye bunca yıl bekledim, tedavisi bu kadar basit miymiş? Keşke daha önce buraya gelseydim, geçen yıllarıma üzülüyorum...
Vajinismus problemine sahip kadınlar cinsel ilişki sırasında son derece ıstırap çekebilirler, hatta çoğu zaman cinsel birleşme hiç mümkün olmayabilir. Yani bir kişinin vajinismus tanısı alabilmesi için ilişki sırasında ağrı olması şartı yoktur. (Amerikan Psikiyatri Birliği’nin DSM IV tanı kriterlerine göre)
Amerikan Psikiyatri Birliği’nin 2013’de yayınlanan sınıflama sistemi DSM V’de ise vajinismus ile disparoni (ağrılı ilişki) “genitopelvik ağrı ve penetrasyon bozukluğu” adı altında aynı sınıfa dahil edilmiştir. Birbiri ile çoğu zaman örtüşen, “genital bölge ağrısı ve birleşme kusuru” içinde yer alır. Bu nedenle de bu alana jinekolog hekimler daha sık girmektedirler.
Vajinismusun %90 nedeni psikolojik iken %10 luk kısımda fiziksel problemler rol oynamaktadır. Psikolojik nedenler arasında çocukluk çağından itibaren alınan yanlış veya eksik cinsel bilgiler, ilk cinsel ilişki ile ilgili anlatılan abartılı hikayeler, yetiştirme tarzı, yaşanmış iz bırakan cinsel travmalar sıklıkla yer almaktadır.
Fiziksel problemler arasında ise anatomik olarak yarım ay şeklindeki yüksek kenarlı sert tipteki veya perdeli/bölmeli kızlık zarı, vajinal gelişim kusurları (kör vajina, kısa vajina),vajinal kanal kistleri, vajinal tümörler ve dev kondilomlar bulunmaktadır.
Vajinismus hastalığı çok çeşitli belirtilerle ortaya çıkar. En sık görülen belirtileri cinsel ilişkiye girememe ve tam olmayan ağrılı cinsel birleşmedir. Diğer belirtileri ise vajinaya parmak sokamamak, tampon kullanamamak, fitil koyamamak, jinekolojik muayeneye gidememek ve muayene masasına çıkamamak, eşinin yanında çıplak kalamamak ve eşini genital bölgesine dokunduramamak hatta kendi genital bölgesine dokunamamak gibi farklı belirtilerdir. Vajinismusun seviyesine göre kişide var olan belirtilerin şiddeti ve çeşiti de değişmektedir.
Vajinismus hastalığı kişiye özel programlarla tedavi edilebilen bir durumdur. Hastalık yoktur hasta vardır düşüncesi ile çiftlere özel yaklaşımlar sunulur.
Vajinismus tedavisinde Bilişsel ve Davranışçı Terapi (BDT) esas alınarak, bütünsel yaklaşımla vajinismus derecesine göre hipnoterapi, akupunktur, EMDR, botulinum toksin uygulamaları, cerrahi yöntemler ve bazen bu yöntemlerin kombinasyonları uygulanmaktadır.
Vajinismus hastalığı tedavisindeki amaç pelvik kasların rehabilitasyonudur. Bilişsel davranışsal terapi sonrası elde edilen tam iyileşme halinden sonra sorunun tekrar görülmesi beklenmemektedir.
Bisiklete binmeyi, araba sürmeyi bir kez öğrenen kişinin bir daha ömür boyu unutmaması gibi, pelvik taban (PC) kaslarını kontrol etmeyi öğrenen birisi de bu kasların kontrolünü ömür boyu unutamaz. Bu nedenle vajinismus tedavisi kalıcıdır, vajinismus herhangi bir olay sonrası tekrarlamaz.
Merkezimizde vajinismus tedavisi işleminde pelvik taban kaslarının çalışmasının kontrol altına alınarak istemsiz kasılmaların ortadan kaldırılması hedeflenmektedir.
Tedavideki temel unsur ise kas belleğinin yeniden oluşturulması ve pelvik kaslara söz geçirebilmeyi öğrenebilmektir. Bu da verilecek bilişsel ve davranışsal terapiler ile mümkündür. Günümüzde ortalama 3 veya 4 gün içerisinde kesin ve kalıcı sonuca ulaşmak mümkün hale gelmiştir.
Çözülmediği müddetçe sorun bir çığ gibi büyüyecektir. Öncelikle şu soruları kendinize sorun: “Sorunun çözümünü ertelemedeki sebebiniz nedir? Bekleyince ne değişecek?...“
Vajinismus TedavisiCinselliği Ertelemeyin! Özğürleşin
VAJİNİSMUS TEDAVİSİ
Ben 5 yıllık evliyim, sizleri benim karşıma çıkaran rabbime şükürler olsun. İlk geldiğimde kendimden hiç ümidim yoktu. Sizlerin güler yüzü, samimiyetiniz beni evimde gibi hissettirdi. Bu hastalığı yaşayan herkese sesleniyorum, ben yaptıysam herkes yapabilir. Boşu boşuna zaman heba etmeyin, Hera klinik ailesi ile tanışın.... Devamını Oku...
Merhaba ben 23 yıllık evliyim bu yazıyı paylaşmak için çok bekledim. Hayal etmesi bile çok zordu benim için, evliliğim boyunca hep bir tarafım eksikti. Artık umudum yoktu hayatıma böyle devam edecektim. Taki internetten HERA yı bulana kadar. Cesaret edip telefon ettim, geleceğimi söyledim. Fakat gitmekten vazgeçtim. Hera daki yorumları okumuştum, diyordum ki bu kadar kısa zaman da nasıl çözümlenebilirki,... Devamını Oku...
Herkese merhaba, bende bir kaç gün öncesine kadar vajinismus hastasıydım. Böyle bir şeyi yaşamadan önce ne böyle bir hastalığın varlığını nede adını bilirdim taaa ki başıma gelene kadar. Zor günleri anlatmak istemiyorum ama güzel günlere adım attığım doğrudur ve bunu hera klinik sayesinde yaptım. Evet inanın aylarca yıllarca geçmeyen vajinismus 2-3 günde geçebiliyor. Hera klinik Ankara ile vajinismus ted... Devamını Oku...
Sevgili doktorumuz Süleyman ESERDAĞ’a; Tarafımızca, uzun araştırmalarım sonucunda karar verip, ilk ziyaret ettiğimde, vajinismus hastası olduğumdan habersizdim, şüphelerim doğrultusunda hareket etmiştim. Biraz kendimden bahsetmem gerekirse: yıllar önce başarısız bir evlilik geçirdim. Evliliğimde eski eşimden kaynaklanan cinsel problemler vardı. Ve başarısızlığın acısını bana şiddet uygulayarak çıkarmaya... Devamını Oku...