Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni) problemi oldukça sık görülmektedir. Vulvar Vestibulit Sendrom cinsel ilişkide ağrı veya acı sorununun en sık nedenleri arasındadır.
Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni) problemi oldukça sık görülmektedir. Vulvar Vestibulit Sendrom cinsel ilişkide ağrı veya acı sorununun en sık nedenleri arasındadır. Üstelik çoğu kez hekimler tarafından da atlanılmakta veya görmezden gelinmektedir. İlişkide acı şikayeti ile yıllarca yaşayan kadın vardır. Halbu ki kesin tedavisi mümkündür.
Vulvar vestibulit sendrom (VVS),“Vulvar vestibulitis” olarak da bilinmektedir.
Vulvar vestibulit sendrom; dış genital bölgede, vajinanın hemen girişinde, kızlık zarının komşuluğunda “vestibulm” adı verilen bölgenin enflamasyonu (yangısı) anlamına gelmektedir.
Sorunu yaşayanların vajina girişinde, himen (kızlık zarı) bitişiğinde kızarıklık ve temas sonucunda ağrı, acı şikâyetleri mevcuttur. Bu nedenle bu kadınlar partnerleri ile cinsel ilişki sırasında aşırı derecede ağrı, acıma, batma gibi şikâyetler ile karşı karşıya kalmaktadırlar.
Vulvar vestibulit sendromuna sahip hastaların ön sevişmeleri son derece normal ve haz doludur. Tam bir birleşme olmadığı takdirde hastalar ilişkide klitoral orgazm dahi olabilirler ve rahattırlar. Sorun penisin vajina içine girişi sırasında (yani cinsel birleşmede) yaşanmaktadır. Cinsel birleşme esnasında hassasiyet gösteren bölgeye temastan dolayı ilişkide yanmaya benzer acı hissederler.
Hastalar cinsel birleşme sırasında yaşadıkları bu derin acıyı, o bölgeye "sanki iğne batıyormuş, sanki açık yaraya tuz basıyormuş veya etleri bıçakla kesiliyormuş gibi" değişik şekillerde tarif ederler.
Vulvar vestibulitis kadınlarda cinsel ilişkide ağrı sorununa neden olur. Böylelikle aynı vajinismusta olduğu gibi kasılmalara neden olabilir. Hal bu ki buradaki kasılmalar vajinismus sorunundaki kasılmalardan farklıdır.
Vajinismus probleminde kadının cinsel ilişkide ağrı, acı duyma korkusu vardır ve bu korkuya bağlı olarak kasılmalar gerçekleşir. Vulvar vestibulitte ise gerçek anlamda bir acı problemi vardır. Bu acıya bağlı olarak kadın kendisini kasar ve böylelikle ya ilişki hiç gerçekleşmez ya da son derece ağrılı, acılı bir şekilde olur. Bu nedenle vajinismus ve vulvar vestibulit sendrom çoğu zaman birbiri ile karışmaktadır.
Ayırıcı tanıda basit bir jinekolojik muayene ile sorunun vajinismusa bağlı psikolojik nedenli mi, yoksa gerçek anlamda bir acı mı olduğu ayırt edilebilmektedir. Bazen de tedaviye başlandıktan sonra kesin ayırıcı tanı konulabilmektedir.
Tedavi edilmezse…
Vulvar vestibulit sendrom tedavi edilmediği takdirde zaman içinde kadınlarda farklı cinsel problemleri de beraberinde getirebilir. Zamanla kadınlarda ilişki sırasında haz alamama, cinsel isteksizlik ve ilişki sırasında anorgazmi (orgazm olamama) sorunlarına yol açabilir. Çünkü haz ve acı bir terazinin iki kefesi gibidir; ilişkide haz varsa acı olmaz, acı varsa da haz olmaz. Cinsel ilişkide acı duyan bir kadının haz alması mümkün olmaz. Öncelikle acı giderilmelidir.
Kesin olarak nedeni bilinmemektedir. VVS neden kaynaklandığı (etiyolojisi) hakkında değişik hipotezler üretilmiş ve bilimsel çalışmalar yapılmıştır.
Bu bölgenin HPV (Human Papilloma Virüs) ile enfeksiyonu ve buna bağlı olarak gelişen yangısal süreçten kaynaklanabileceği yönünde çalışmalar yer almaktadır. Yine de kesin nedenler ortaya konulamamıştır. Zaten bu yüzden, kesin olarak nedeni bilinemediğinden ötürü “hastalık” olarak değil “sendrom” olarak geçmektedir.
İdrarda ürat kristallerine bağlı vestibuler bölgenin tahriş olması, kullanılan alerjen vajinal tampon ve pedler, parfümlü tuvalet kâğıtları, sık geçirilen vajinal enfeksiyonlar belirlenmiş nedenleri arasındadır. Özellikle sık geçirilen mantar enfeksiyonları önemli yer tutmaktadır.
Genital alan cildinde incelme ile karakterize “lichen sclerosus” hastalığı da cinsel ilişkide ağrı ve vestibulit bulgularına neden olabilir.
VVS problemine sahip kadınlar genel olarak ilişki sırasında ağrı, acıma, batma, yanma gibi şikâyetler ile bir jinekoloğa başvurmaktadırlar. Kesin tanısının konulmasında kişinin öyküsü ve jinekolojik muayenesi önemlidir.
Vulvar Vestibulit Sendrom (VVS) tanısı ancak uzman bir jinekolog tarafından muayene sonucu konulabilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, cinsel şikâyetlerle ilgili başvurulacak doktor tercihinin çok iyi yapılmasıdır. Jinekolog seçiminde özellikle cinsel problemler konusunda deneyimli olan ve alanında uzman doktorların tercihi son derece önemlidir.
Vestibulit sendromun (VVS) tanısı, jinekolojik muayene sırasında vestibulm bölgesindeki kızarık ve ödemli olduğu izlenen bölgeye pamuk uçlu bir çubuğun dokundurulması sırasında kişi tarafından ağrı hissedilmesi ile konabilmektedir. Vestibuler bölgede kızarıklık ve ödem bazen hiç olmayabilir, ancak aşırı duyarlılık her zaman vardır. Sık vajinal enfeksiyonlar, ilişki sonrası sistit (mesane enfeksiyonu) problemi ve vajinal kuruluk rastlanılan diğer şikayetler arasındadır.
Cinsel ilişkide ağrı sorunu yaşayan kişiler sorunlarını aylarca, hatta yıllarca taşıyabilmektedirler. Cinsel terapiler tıbbın spesifik (özel) bir alanıdır. Jinekologların pek çoğu cinsel sorunlarla ilgili çalışmadığından ötürü muayenelerde bir problem saptanmamakta, sorun gözden kaçmaktadır. Psikologların uyguladığı psikolojik yaklaşımlı tedaviler de çözüm üretmeyebilir.
Cinsel işlev sırasında ağrı, acı, yanma, batma veya kasılma gibi problemler taşıyan kadınlar öncelikle bir jinekolojik muayeneden geçirilerek altta yatan organik bir sorun açısından detaylıca değerlendirilmelidirler.
VVS sorununa sahip kadınların eşleri genelde eşlerini seven, hoşgörü sahibi erkeklerdir. Ancak onlarda da azalan cinsel ilişkinin sıklığına paralel bir şekilde ereksiyon (sertleşme) problemleri, erken boşalma ve cinsel isteksizlik sorunları da ortaya çıkabilir. Hatta bu şekilde yaşayan çiftler zamanla birbirini kabul edip cinsellikten iyice uzaklaşabilirler, böylece "aseksüel” evlilikler ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda ise cinsel sorun zamanla bir evlilik sorunu haline dönüşüp, aldatma ve boşanmaya kadar giden bir süreç de yaşanabilir.
Hayır. Cinsel ilişki sırasında ağrı problemi genel olarak "disparoni (dyspareunia)" olarak bilinir. Disparoni yani cinsel ağrı psikolojik veya fiziksel kökenli olabilir.
Psikolojik kökenli olan vajinismus sorunundaki ağrı cinsel ilişki sırasında “acı olacak düşüncesine” bağlıdır. Acı olacak düşüncesiyle kendisini kasan kadın ağrılı, acılı ve zor bir şekilde ilişkiye girebilir veya hiçbir şekilde ilişkiye giremez. Çoğu zaman vajinismus ‘cinsel ilişkiye girememe’ problemidir.
Vulvar vestibulitte ise yaşanılan gerçek anlamda bir acıya bağlı kasılma, kasılmaya bağlı acının daha da artması gibi bir durum söz konusudur. Böylelikle bir kısır döngü oluşur. Kesin ayırıcı tanı için tam bir jinekolojik muayene şarttır.
Vulvar vestibulit sendrom tedavisi günümüzde mümkündür.